Profilaktyka zdrowotna powinna być jednym z elementów, na który zwracamy szczególną uwagę. W przypadku kobiet bardzo ważne są regularne badania ginekologiczne, gdyż stanowią one klucz do utrzymania zdrowia reprodukcyjnego, a także zwiększają szanse szybkiego wykrycia wielu groźnych chorób, które zagrażać mogą nie tylko zdrowiu, ale także i życiu. W artykule tym przypomnimy, czym są badania ginekologiczne, jaki jest ich przebieg, kiedy warto je wykonać i jak się przygotować. Są to informacje przydatne zwłaszcza tym kobietom, które pierwszą wizytę ginekologiczną mają jeszcze przed sobą, natomiast dla pozostałych stanowić będzie doskonałe przypomnienie.
Czym są badania ginekologiczne?
Badanie ginekologiczne to procedura diagnostyczne, przeprowadzana przez lekarza ginekologa, mająca na celu ocenę stanu kobiecego układu rozrodczego, a więc narządów wewnętrznych, takich jak macica, jajniki, szyjka macicy i inne. Służy diagnozowaniu i zapobieganiu różnym schorzeniom ginekologicznym, wczesnemu wykrywaniu chorób, a także monitorowaniu zdrowia reprodukcyjnego kobiet. Może być także rozszerzone o badanie piersi, w kontekście profilaktyki raka piersi.
Badanie to stanowi istotny element diagnostyki ginekologicznej. Umożliwia stawianie wstępnych diagnoz oraz planowanie ewentualnych dodatkowych badań. Składa się z dwóch części – badania podmiotowego, a więc przeprowadzonego, szczegółowego wywiadu oraz badania przedmiotowego, w tym badania ogólnego, badania wziernikowego, badania cytologicznego, wykonania USG, a niekiedy także mammografii.
Jak wygląda badanie ginekologiczne?
Podczas typowego badania ginekologicznego, lekarz przeprowadza rozmowę z Pacjentką, zadając pytania o jej ogólny stan zdrowia, historię medyczną, cykl miesiączkowy, używane metody antykoncepcji, a także pyta o objawy lub problemy, które mogą występować w obszarze ginekologicznym.
Następnie lekarz przeprowadza fizyczne badanie narządów płciowych. W tym celu prosi Pacjentkę o rozebranie się od pasa w dół oraz położenie na fotelu ginekologicznym. W takiej pozycji może swodobnie zbadać zewnętrzne narządy płciowe, takie jak srom, łechtaczkę i wzgórek łonowy, w celu oceny ich wyglądu i wykrycia jakichkolwiek nieprawidłowości, takich jak zmiany skórne, obrzęki czy guzki.
Kolejnym etapem jest wprowadzenie do pochwy prostego narzędzia, zwanego wziernikiem, które otwiera ściany pochwy, umożliwiając lekarzowi zbadanie ścian pochwy i szyjki macicy. Podczas tego badania lekarz może również pobrać wymaz z szyjki macicy w celu przeprowadzenia testów cytologicznych, mających na celu chociażby wykrycie ewentualnych zmian nowotworowych. W niektórych przypadkach lekarz może również przeprowadzić badanie palpacyjne narządów wewnętrznych, takich jak macica i jajniki, poprzez delikatne naciskanie na dolną część brzucha.
Ginekolog może również wykonać USG narządów rodnych – badanie to odbywa się zwykle w pozycji leżącej, z rozszerzonymi i podkulonymi lekko nogami. Lekarz wprowadza do pochwy aparat emitujący fale dźwiękowe, które odbijając się od narządów wewnętrznych. Tworzą ich obraz, widoczny na ekranie monitora.
Badanie ginekologiczne może być trochę niekomfortowe, a w niektórych przypadkach powodować lekkie dolegliwości bólowe, natomiast nie powinno sprawiać większego bólu. Jeśli jednak Pacjentka odczuwa duży dyskomfort lub doświadcza bólu, wówczas należy poinformować o tym lekarza wykonującego badanie.
Jak przygotować się do wizyty u ginekologa?
Do przeprowadzenia badania ginekologicznego nie trzeba specjalnych przygotowań, natomiast istnieje kilka czynników, które mogą mieć wpływ na przebieg badania oraz jego wyniki. Po pierwsze, w dniu badania należy unikać intensywnego podmywania się oraz stosowania kosmetyków do higieny intemnej, gdyż mogą one zmienić charakter wydzieliny, która jest ważnym wskaźnikiem stanu zdrowia pacjentki. Jeśli to możliwe, najlepiej umówić się na wizytę kilka dni po zakończeniu ostatniej miesiączki, ponieważ wtedy badania mają największą wartość diagnostyczną. Nie jest to jednak warunek konieczny i większość badań można przeprowadzić również w trakcie okresu – nie należy zwlekać z wizytą u ginekologa zwłaszcza wtedy, gdy wystąpią niepokojące objawy.
Jeśli podczas badania planowana jest cytologia, wówczas zaleca się 48-godzinną wstrzemięźliwość seksualną oraz unikanie stosowania tamponów czy globulek dopochwowych, gdyż czynniki te mogą mieć wpływ na wynik badania. Na wizytę warto zabrać ze sobą wyniki wcześniejszych badań. Można też zapisać sobie pytania, które chcemy zadać specjaliście, by rozwiać wszelkie wątpliwości.
Kiedy warto wykonać badania ginekologiczne?
Częstotliwość wykonywania badań ginekologicznych może różnić się w zależności od wieku, historii medycznej i innych czynników ryzyka, natomiast wśród podstawowych zaleceń wyróżnia się konieczność wykonania badania ginekologicznego co najmniej raz na rok, począwszy od 16. roku życia. Z kolei osoby znajdujące się w grupie ryzyka, badanie to powinny wykonywać raz na pół roku lub częściej, zgodnie z zaleceniami lekarza. W przypadku wystąpienia jakichkolwiek niepokojących symptomów, do ginekologa należy udać się niezwłocznie.
Gdzie najlepiej wykonać badanie ginekologiczne?
Badania ginekologiczne, z racji tego, że jest to podstawowe badanie z tego zakresu medycyny, wykonuje każdy ginekolog, natomiast najlepiej skorzystać z usług specjalisty, który będzie w stanie skutecznie pomóc nam w przypadku wykrycia poszczególnych nieprawidłowości.
W Royal Clinic w Warszawie pracują najlepsi ginekolodzy oraz lekarze innych specjalizacji, którzy oferują kompleksową opiekę medyczną – badania i diagnostyka to istotny element, do którego przykładają dużą uwagę, gdyż jest to klucz do podejmowania właściwych decyzji, dotyczących skutecznego leczenia i dbałości o zdrowie Pacjentki.
Ważne jest, aby regularnie poddawać się badaniom ginekologicznym, zwłaszcza jeśli jest się aktywną seksualnie lub w przypadku występowania jakichkolwiek problemów ginekologicznych. Profilaktyka ta może pomóc we wczesnym wykryciu i leczeniu różnych chorób i stanów, zagrażającym zdrowiu i życiu.
